In gesprek met ... Eppie Fokkema en Frank Hendriks
door Corrie de Leeuw, verslaggever Het Juiste Thuis
Een thuis waarin je je fijn voelt en veilig. Dat wil iedereen. Maar zo’n plek vinden, of houden wordt steeds moeilijker naarmate je ouder wordt. Vooral voor mensen met een kleine beurs. ‘Het juiste thuis’ is een schaars goed. Over hoe daarmee om te gaan, gaat een reeks artikelen in onze maandelijkse nieuwsbrief.
Vandaag het tweede interview uit de serie met Archipel-bestuurder Eppie Fokkema en Frank Hendriks, programmaleider strategische vernieuwing.
Vlnr: Eppie Fokkema en Frank Hendriks
“Knarrenhofjes - leuk, maar een druppel op de gloeiende plaat. De echte oplossing zit in samenwerken.”
Samenwerken en de kracht van welzijn
Archipel en corporatie ‘thuis werken aan een plan om bewoners van drie appartementencomplexen in de Eindhovense wijk de Bennekel zo nodig verpleeghuiszorg aan huis te geven. Bij een aantal ouderen die elders in de wijk wonen, wordt zulke zorg al aangeboden. Het verpleegzorgaanbod aan huis is onderdeel van een breder plan van Archipel om binnen een buurt gemeenschapszin te versterken en krachten te bundelen.
Het doel: fijn en veilig wonen in de eigen wijk. Juist ook voor ouderen als ze minder vitaal en mobiel worden. Verpleeghuiszorg thuis bieden is onderdeel van dat plan. Ontmoetingen van en met ouderen faciliteren ook.
In de visie van Archipel-directeur Eppie Fokkema is het project in de Bennekel een voorbeeld van waar samenwerking toe kan leiden. Niet alleen tussen de corporatie en de zorginstelling, maar ook met wijkvereniging, thuiszorg, gemeente, WIJeindhoven, gezondheidscentrum en de stichting Ontmoet&Groet.
Alles wat het leven kan veraangenamen
De gesprekken met bewoners van de drie ‘thuis-complexen aan de Schonberglaan zijn net gestart. Daarbij worden niet alleen de zorg- en welzijn-diensten van Archipel besproken, maar ook alle andere huidige en nieuwe initiatieven en mogelijkheden die in de wijk geboden worden en die het leven voor de ouderen kunnen vergemakkelijken en veraangenamen.
Als programmleider strategische vernieuwing focust Frank Hendriks zich op de uitbreiding van de Archipel-rol in de wijken. Hij zegt dat veel oudere buurtbewoners het fijn vinden om met elkaar te praten: over hulp krijgen als de gezondheid en de mobiliteit minder worden; over elkaar ontmoeten en over activiteiten. Hendriks: ,,We organiseerden onlangs een inwonersbijeenkomst waar maar liefst 70 senioren naartoe kwamen om met elkaar te spreken over het ouder worden."
Streven: gelukkigere ouderen en een socialere samenleving
De drie Schonberglaan-complexen, zo vertelt Fokkema, zijn gekozen vanwege hun bewonersgroepen. Veruit de meesten van de huurders zijn zo’n 30 jaar geleden in de nieuwbouw getrokken. En ze zitten er tot volle tevredenheid nog steeds. Want het is er mooi wonen, aan de rand van de stad bij het groen, dichtbij de winkels en niet ver van het stadshart. Alleen zijn de 50-plussers van toen inmiddels 80-plussers. En behalve aan de huurders zelf, is er ook Archipel veel aan gelegen dat zij nog lang en gelukkig in hun mooie appartement kunnen blijven wonen. Immers: verpleeghuizen hebben wachtlijsten en personeelsgebrek. En als de voorgestelde brede samenwerking gelukkigere ouderen en een socialere samenleving tot gevolg heeft, kan die weg verder ingeslagen worden.
Want dat is toch waar het naartoe moet, zo is de overtuiging van Eppie Fokkema. Mooie alternatieve woonvormen voor ouderen ontwikkelen, prima. Maar voor de grote groep -en de nog veel grotere groep die er aan komt- is het geen oplossing.
“Een ons welzijn scheelt een kilo zorg”
Nieuwbouw duurt veel te lang
,,Natuurlijk, leuk hoor, die ‘knarrenhofjes’, maar een druppel op een gloeiende plaat. Want voordat je zulke woningen voor de hele doelgroep hebt gerealiseerd, ben je 30 jaar verder. En die tijd hebben we niet. Veel beter is het om te kijken naar wat we allemaal al hebben en wie er allemaal al wat doen. En dan met elkaar samenwerken.”
In Nederland zijn 122.000 verpleeghuisplekken. Er komen er geen bij. De regering heeft dat besloten. Onder meer omdat er nu al personeelstekort is en de verwachting is dat dat alleen maar toeneemt. Ook daarom is het van groot belang dat verpleeghuiszorg ook buiten de instelling verleend kan worden. En dat voor ouderen duidelijk is welke andere vormen van hulpvaardigheid, aandacht en lotgenotencontact in hun wijk beschikbaar zijn. Want: ,,Een ons welzijn scheelt een kilo zorg", citeert Hendriks een wijsheid uit zorgverlenersland.
Ouder worden in de toekomst
Het is om die reden dat Hendriks bij Het Juiste Thuis deelneemt aan de kerngroep: ,,Dat scheelt echt. Het is een platform waar we elkaar leren kennen en snappen: ouderenorganisaties, thuiszorg, verpleeghuizen, gemeenten… In zo’n kerngroep ga je nieuwe kansen zien door samenwerken.”
Zo vertelt Hendriks over een groot renovatieproject van corporatie Helpt Elkander in Nuenen. Bij het plannen maken is Archipel betrokken net als ouderen die in die wijk wonen. ,,Het gaat dan bijvoorbeeld ook over zoiets als looproutes. Wat is nou een handige route naar de winkels? Ook dat soort dingen -aan de sociale kant van het bouwen- helpen om iets neer te zetten voor het ouder worden in de toekomst.”
Feiten:
Er zijn momenteel 122.000 plekken in verpleeghuizen. In 2010 waren er dat 74.000.
Van de mensen ouder dan 75 jaar, woont 92% thuis. Van de mensen ouder dan 90 is dat 66%.
De verwachting is dat het aantal 80-plussers in Nederland in 2050 verDRIEdubbeld is ten opzichte van 2021: van 800.000 naar 2,6 miljoen. Tegelijk wordt de komende decennia rekening gehouden met een afname van het aantal mantelzorgers met 47%.
In 2023 waren er 3,6 miljoen 65-plussers in Nederland.
april 2024